NHŨ HƯƠNG, PHƯƠNG THỨC TRỊ LIỆU AN TOÀN VÀ LÀNH TÍNH TỪ THIÊN NHIÊN CHO NGƯỜI BỆNH ĐAU XƯƠNG KHỚP

1. Tìm hiểu về nhũ hương

Hình 1: Cây Boswellia sacra (Nhũ hương)

Boswellia serrata là một cây phân nhánh có kích thước trung bình đến lớn thuộc họ Burseraceae (chi Boswellia) mọc ở vùng núi khô hạn ở Ấn Độ, Bắc Phi và Trung Đông [1,2]. Nhựa của các loài Boswellia gọi là nhũ hương đã được sử dụng làm trầm trong các nghi lễ tôn giáo, văn hóa và dùng chữa bệnh trong các loài thuốc từ thời xa xưa. Nhũ hương được khai thác từ vết rạch trên thân cây và sau đó được dự trữ trong giỏ tre có thiết kế đặc biệt để loại bỏ dầu chứa trong chúng và khiến nhựa trở nên đông đặc. Nhựa cây nhũ hương chứa 30%-60% hàm lượng nhựa, 5-10% tinh dầu có thể tan tốt trong dung môi hữu cơ và phần còn lại là các polysaccharide có thể tan trong nước (~ 65% arabinose, galactose, xylose) [3,4].

2. Vai trò của nhũ hương trong điều trị đau xương khớp

Hình 2: Cấu trúc 4 axit pentacyclic triterpenic (Axit boswellic)
β-Boswellic acid, R1=H, R2=H2; acetyl-β-boswellic acid, R1=Ac, R2=H2; 11-keto-β-boswellic acid, R1=H, R2=O; acetyl-11-keto-β-boswellic acid, R1=Ac, R2=O.

Chiết xuất nhũ hương được sử dụng trong y học dân gian hàng thế kỷ để điều trị các bệnh lý viêm mạn tính khác nhau. Nhựa cây nhũ hương có chứa monoterpen, diterpen, triterpen, axit tetracyclic triterpenic và 4 axit pentacyclic triterpenic chính, tức là axit β-boswellic, axit acetyl-β-boswellic , axit 11-keto-β-boswellic và axit acetyl-11-keto-β-boswellic, là các chất chịu trách nhiệm ức chế enzym tiền viêm. Trong số 4 axit boswellic này, axit acetyl-11-keto-β-boswellic (AKBA) là chất có vai trò ức chế mạnh nhất enzym 5-lipoxygenase (5-LO), một loại enzym gây viêm [5].

Các nghiên cứu in-vitro và trên động vật cho thấy Axit boswellic ức chế tổng hợp enzym tiền viêm 5-LO bao gồm axit 5-hydroxy eicosatetraenoic (5-HETE) và leukotriene B4 (LTB-4) gây nên tình trạng co thắt phế quản, tăng tính thấm mạch máu [6,7]. Các thành phần thực vật chống viêm khác, chẳng hạn như quercetin cũng ngăn chặn enzym này nhưng theo cách tổng quát hơn,  như một chất chống oxy hóa, trong khi Axit boswellic ức chế cụ thể vào mục tiêu 5-LO [8]. 5-LO tạo ra các leucotrien gây viêm bằng cách thúc đẩy tổn thương gốc tự do, làm hư hại canxi, kết dính tế bào và sự di chuyển của tế bào sinh viêm đến vùng cơ thể bị viêm.

Để chứng minh hiệu quả và an toàn của nhũ hương trong điều trị viêm xương khớp, một nghiên cứu ngẫu nhiên, mù đôi, đối chứng giả dược đã được thực hiện trên 75 bệnh nhân bị viêm xương khớp trong vòng 90 ngày. Bệnh nhân được cho dùng 100mg nhũ hương (25 người) hoặc 250mg nhũ hương (25 người) hằng ngày hoặc giả dược (25 người); 70 bệnh nhân đã hoàn thành nghiên cứu. Kết quả cả 2 nhóm dùng nhũ hương đều cải thiện đáng kể về mặt lâm sàng và thống kê đối với điểm đau và điểm chức năng thể chất ở bệnh nhân viêm xương khớp. Điều thú vị là, những cải thiện đáng kể này được ghi nhận ở nhóm sử dụng liều 250mg ngay ngày thứ 7 của quá trình điều trị. Ngoài ra, người ta cũng ghi nhận về việc giảm đáng kể enzym metalloproteinase-3 (enzym thoái hóa sụn) trong chất lỏng hoạt dịch [9].

3. Kết luận

Nhũ hương giúp giảm đau và cải thiện đáng kể chức năng thể chất ở bệnh nhân viêm xương khớp. Hiệu quả này không những được truyền miệng trong dân gian mà đã được khoa học hiện đại chứng minh thông qua các nghiên cứu lâm sàng trên người. Do vậy, bổ sung các sản phẩm có chứa nhũ hương, một thành phần từ thiên nhiên an toàn và lành tính hứa hẹn sẽ là lựa chọn tối ưu cho bệnh nhân viêm xương khớp trong thời gian đến.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1]. Maupetit P. New constituents in olibanum resinoid and essential oils. Perfumer Flavorist. 1984;9:19–37. 
[2]. Leung AY, Foster S. 2nd ed. New York: John Wiley and Sons; 1996. Encyclopedia of common natural ingredients used in food, drugs and cosmetics; pp. 389–91.
[3]. Sharma RA, Verma KC. Studies on gum obtained from Boswellia serrata Roxb. Indian Drugs. 1980;17:225.
[4]. Gangwal ML, Vardhan DK. Carbohydrate contents of Boswellia serrata. Asian J Chem. 1995;7:677.
[5]. Siddiqui MZ. Boswellia serrata, a potential antiinflammatory agent: an overview. Indian J Pharm Sci. 2011 May;73(3):255-61. doi: 10.4103/0250-474X.93507. PMID: 22457547; PMCID: PMC3309643.
[6]. Ammon HP, Mack T, Singh GB, Safayhi H. Inhibition of leukotriene B4 formation in rat peritoneal neutrophils by an ethanolic extract of gum-resin exudates of Boswellia serrata. Planta Med. 1991;57:203–7.
[7]. Etzel R. Special extract of boswellia serrata (H15) in the treatment of rheumatoid arthritis. Phytomedicine. 1996;3:91–4.
[8]. Ammon HP. Salai guggul-Boswellia serrata from a herbal medicine to a specific inhibitor of leukotriene biosynthesis. Phytomedicine. 1996;3:67–70.
[9]. Sengupta K, Alluri KV, Satish AR, Mishra S, Golakoti T, Sarma KV, Dey D, Raychaudhuri SP. A double blind, randomized, placebo controlled study of the efficacy and safety of 5-Loxin for treatment of osteoarthritis of the knee. Arthritis Res Ther. 2008;10(4):R85. doi: 10.1186/ar2461. Epub 2008 Jul 30. PMID: 18667054; PMCID: PMC2575633.